pols, hand en duim

De pols-, hand- en vingergewrichten verbinden de twee botdelen van de onderarm (spaakbeen en ellepijp) met de handwortelbeentjes. Deze zijn verbonden met de middenhandsbeentjes en de daaropvolgende botdelen van de vinger. De pols bestaat ook uit talrijke kleine spieren en gewrichtsbanden. Doordat de pols en hand uit relatief veel botdelen, banden en spieren bestaat is deze uiterst mobiel en zeer geschikt voor fijne motorische handelingen.

Meer dan 2 miljoen mensen hebben jaarlijks een klacht aan de vingers, hand en/of pols.
De top 4 aandoeningen zijn:
 

  • Artrose (met name CMC I artrose / rhizartrose / MCP I artrose) 
  • Carpaal tunnel syndroom (CTS)
  • Reumatoide artritis
  • Ontsteking aan pees (tendinitis)

Aangezien het een behoorlijk specialistisch is en de klachten in deze regio groot in omvang zijn er speciaal opgeleide handtherapeuten en ook chirurgen. Samen met orthopedisch instrumentmakers vormen zij een effectief en gespecialiseerd behandelteam.

Pathologieën als gevolg van een trauma 

De pols/hand en vingers zijn erg mobiel en daarom ook erg gevoelig voor een blessure. De meest voorkomende oorzaak van trauma is een val. Hierdoor kan de pols een verstuiking oplopen: van onschuldig karakter, een verrekking van één of meerdere gewrichtsbanden, tot ernstig karakter, met één of meerdere afgescheurde gewrichtsband(en). Door koudetherapie met een coldpack wordt de zwelling verminderd en de pijn verlicht in de acute fase. Daarnaast kan een polsbrace, duimbrace, pols-duimbrace of vingerbrace ingezet worden voor herstel of voor ondersteuning in het hervatten van de activiteit.

Een veel voorkomende breuk is de breuk ter hoogte van het uiteinde van het spaakbeen wat zorgt voor een pijnlijke zwelling en soms een vervorming. Deze fractuur komt vaak voor bij jong volwassenen en bij een leeftijd van 50+. Hiervoor is immobilisatie middels gips en/of een polsbrace voor een periode van 4 tot 6 weken noodzakelijk en in ernstige gevallen een operatie. 

Ontstekingen

De pols/hand/duim zijn gevoelig voor ontstekingen van pezen (tendinitis). Vooral bij een sporter of een handarbeider die repeterende bewegingen uitvoert. De Quervain tendinitis is een pijnlijke ontsteking van de pezen naar de duim die vaak te zien is bij naaisters, monteurs en kantoorbanen. Normaal herstelt dit door de duim te laten rusten. Dit kan ondersteund worden door een pols-duimbrace te dragen tijdens dagelijkse activiteiten.

Het carpaal tunnelsyndroom treft vooral zwangere vrouwen of mensen ouder dan 50 jaar. Dit betreft een compressie van een zenuw ter hoogte van de handpalm en komt voor bij repeterende handelingen of langdurige eenzijdige belasting. Het uit zich in pijn uit en tintelingen in de vingers. Een behandeling bestaat veelal uit het dragen van een immobiliserende polsbrace gedurende de nacht, soms is een operatie noodzakelijk.

Artrose

Artrose van de pols of de duim (CMC I artrose, rhizartrose, MCP I artrose) is het gevolg van progressieve beschadiging van het kraakbeen. Meestal komt het voor vanaf de 50-jarige leeftijd en in 90% van de gevallen bij vrouwen. Het kan zich uiten in felle pijnscheuten. De pijn wordt behandeld met warmte therapie, pijnstillers en/of ontstekingsremmers, rust en door het dragen van een duimbrace. In ernstige gevallen kan een operatie worden aangeraden.

Informatiebronnen:
NHG-standaard Hand- en polsklachten (NHG.org)