Het zenuwstelsel begrijpen
Wat is het zenuwstelsel en wat doet het?
Het zenuwstelsel is het regulerende en communicatiecentrum van ons lichaam. Het bestaat uit de hersenen, het ruggenmerg en zenuwen (een verzameling neuronen). Het brein lijkt een beetje op de controletoren van ons lichaam: het moet snel op de hoogte worden gehouden van de behoeften van het lichaam. Met behulp van sensorische receptoren ontvangt het informatie over veranderingen die zowel binnen als buiten het lichaam optreden. Deze informatie wordt via zenuwen (die als een enorm netwerk van kabels door het hele lichaam lopen) doorgegeven aan het ruggenmerg en de hersenen, die fungeren als een commandocentrum, de informatie verwerken en beslissen of er actie moet worden ondernomen.
Het neuron, de eenheid van het zenuwstelsel.
De werking van het zenuwstelsel is gebaseerd op de circulatie van informatie langs ketens van neuronen. Een neuron is een cel die gespecialiseerd is in de ontvangst en overdracht van zenuwboodschappen. Het bestaat uit dendrieten, een cellichaam en een axon2 . Berichten van het zenuwstelsel reizen door neuronen in de vorm van elektrische signalen. Een myelineschede omringt bepaalde axonen, waardoor de snelheid waarmee informatie zich verplaatst toeneemt. Bij multiple sclerose (een auto-immuunziekte) valt het immuunsysteem van het lichaam zichzelf aan. Dit leidt tot de vernietiging van de myelineschede, die de overdracht van deze berichten naar de spieren beïnvloedt, wat tot verschillende symptomen leidt. Voor meer informatie over MS, zie ons artikel "Multiple sclerose en klapvoet".
Om een zenuwimpuls van het ene neuron naar de cel (, of andere neuron,) te laten gaan, moet het signaal door een knooppunt gaan dat een synaps wordt genoemd. De meeste synapsen zijn chemisch van aard. Met andere woorden, het elektrische signaal wordt omgezet in een chemisch signaal. Het neuron geeft chemische stoffen af, neurotransmitters genaamd, waardoor de informatie kan worden doorgegeven aan de volgende cel4.
Afbraak van het zenuwstelsel: centraal en perifeer.
Het zenuwstelsel is verdeeld in verschillende subsecties. De hersenen en het ruggenmerg vormen het centrale zenuwstelsel (CZS)3 en zijn het controlecentrum voor het verwerken van informatie en het terugsturen van signalen
De rest van het zenuwweefsel vormt het perifere zenuwstelsel (PNS). Ze vertegenwoordigen de paden die inkomende en uitgaande signalen vervoeren.
Het PNS is onderverdeeld in verschillende delen:
Het somatische zenuwstelsel bestaat uit sensorische en motorische zenuwen.
- Sensorische zenuwen transporteren informatie naar het CZS van sensorische receptoren door het hele lichaam (bijv. reukzenuwen voor geur, oogzenuwen voor zicht, enz.)
- Motorische zenuwen communiceren alleen informatie over actie van de hersenen of het ruggenmerg naar de spieren die ons lichaam bewegen.
Het autonome zenuwstelsel bestaat uit neuronen die het CZS verbinden met de inwendige organen. Het gaat over onbewuste activiteit. Het is verdeeld in twee delen.
- Het sympathische zenuwstelsel, dat de energie en hulpbronnen van het lichaam mobiliseert in geval van stress of opwinding (bereidt ons voor op activiteit).
- Het parasympathische zenuwstelsel spaart energie en hulpbronnen in een ontspannen toestand of tijdens de slaap (algemene vertraging van de lichaamsfuncties).
Bronnen
1Anatomie et physiologie humaines, 2e édition, Édition du Renouveau pédagogique inc. - E. N. Marieb adaptatie française de René Lachaîne - Saint-Laurent, Québec - 1999 - ISBN : 2-7613-1053-5
2Anatomie en fysiologie. Zevende editie.MosbyElsevier - Kevin T. Patton, Gary A. Thibodeau - Missouri - 2010 - ISBN: 9780323055321
3Zenuwstelsel: deel 1. Verpleegkundige stand. - Farley A, Johnstone C, Hendry C, McLafferty E. - 2 april 2014 - PMID: 24689422 DOI: 10.7748/ns2014.04.28.31.46.e7004
435.2 Hoe neuronen communiceren OpenStax CNX - Openstax College, Biologie – Laatst gewijzigd op 29 februari 2016 - http://cnx.org/contents/GFy_h8cu@10.4:cs_PbGW@5/How-Neurons-Communicate.