Spataderen

20 tot 35% van de Nederlandse bevolking heeft spataderen, bloedvaten die veelal zichtbaar uitzetten. Compressie en operaties kunnen de spataderen verhelpen en/of klachten verminderen.

In het geval van vaatinsufficiëntie hebben de onderhuidse bloedvaten een verminderde functie: De kleppen die verantwoordelijk zijn voor het terugvoeren van het bloed naar het hart werken minder efficiënt. Hierdoor gaan de kleine bloedvaten uitzetten (dilateren). Het bloed stagneert, de ader zet uit en krijgt veelal een kronkelige vorm. 

De risicofactoren

De spataderen die verband houden met vaatinsufficiëntie worden “essentieel” genoemd. Spataderen kunnen ook verschijnen na andere aandoeningen, bijvoorbeeld na een vaattrombose (bloedstolsel in een bloedvat). Ze gaan vaak gepaard met andere symptomen van vaatinsufficiëntie zoals een gevoel van zware benen en jeuk. De leeftijd, het vrouwelijk geslacht, erfelijkheid, overgewicht zijn onder andere factoren voor spataderen die verband houden met vaatinsufficiëntie. Spataderen komt ook regelmatig voor bij sporters.

Van spataderen naar vaatziekte

Spataderen kunnen variëren van lichte spataderen tot ernstige spataderen die duidelijk zichtbaar zijn op verschillende plaatsen op het been, al dan niet met huidproblemen. Trombose en cutane letsels kunnen mogelijk complicaties zijn van spataderen.
In de eerste stadia wordt er behandeld met het dragen van compressiekousen, maar wanneer de spataderen ernstiger worden of omwille van de risico’s op complicaties, kan er worden gekozen voor een operatie. Er bestaan momenteel verschillende methodes om de vaatziekte te verhelpen:
 

  • Het verwijderen van de spatader (“stripping”, flebectomie)
  • Het onderdrukken van binnenuit met warmte (via laser, radiofrequentie)
  • Het onderdrukken van binnenuit met een chemisch scleroserend product (sclerotherapie).
Informatiebronnen:
Collège des Enseignants de Médecine vasculaire et Chirurgie vasculaire Item 136 : Insuffisance veineuse chronique. Varices Guias B, Hamel Desnos C, Gouny P, Bressollette L, Mottier D : Varices essentielles : bilan préthérapeutique, MT vol. 11, n° 2, mars-avril 2005 Anaes : Traitement des varices des membres inférieurs .Phlébologie 2005, 58, N°4, 353-372.